Rynek pracy ostatnimi czasy oferuje dość szeroki zakres ofert pracy. Jednak, gdy zabieramy się za telefonowanie do danych firm, w sprawie chęci podjęcia pracy, i dopytujemy o warunki pracy natychmiast się zniechęcamy. W dużo przypadkach proponują nam bardzo zaniżone stawki płacy oraz umowę o dzieło, lub umowę o pracę tzw. śmieciową. Umowa zlecenie jest najczęściej zawieraną umową, wiążą się z nią mniejsze koszty związane ze składkami ZUS, a pracownik ma mniejsze uprawnienia i prawa niż w normalnym stosunku pracy.
Staż pracy to nic innego jak ciągłe pozostawanie w zatrudnieniu.
Dzieli się on na różne okresy pracownicze. Generalnie chodzi o to, że czym więcej mamy lat przepracowanych na umowę o pracę, tym więcej mamy praw, np. im więcej lat pracy, tym więcej mamy dni urlopu w stosunku całego roku. Po przepracowaniu określonej liczby lat, mamy prawo do świadczeń przedemerytalnych, czy też urlopu wychowawczego. Czas, w którym odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne, bez różnicy czy pracujemy na umowę zlecenie, czy umowę o pracę, jest zaliczany do tzw. składkowych lat dających nam prawo w przyszłości otrzymać emeryturę.
W związku z powyższym nasuwa się pytanie: czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy? Pomimo płacenia składek społecznych podobnie jak w stosunku pracy, czas przepracowany na umowie zlecenie nie jest wliczany do stażu pracy, od którego zależy wysokość urlopu wypoczynkowego.
Przykład. Możemy pracować 10 lat na umowę zlecenie i nie przysługuje nam się w ogóle urlop wypoczynkowy, ze względu, że w świetle prawa osoba pracująca na ten typ umowy nie jest pracownikiem, a poza tym takowa umowa nie ma prawa być w ogóle zawarta. Natomiast osoba, która pracuje 10 lat na umowę o pracę, dysponuje 20 dniami urlopu, a po przekroczeniu 10 lat, będzie jej przysługiwać prawo do 26 dni. Zatem kilka słów o tym co wliczamy do stażu pracy. Mianowicie jest to czas pracy na podstawie umowy o prace, pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium otrzymywanego przez osobę bezrobotną w trakcie szkolenia, czynna służba wojskowa, prowadzenie gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, studia doktoranckie (nie więcej niż 4 lata i pod warunkiem uzyskania tytułu doktora).
Umowy śmieciowe zarówno zlecenie jak i o dzieło nie niosą za sobą właściwie żadnych plusów. Na ten typ umów „opłaca” się pracować osobom młodym, studentom czy uczniom, osobom, które żyją teraźniejszością, nie specjalnie myśląc o tym co będzie w przyszłości. Pod słowem „opłaca” mam na myśli to, że dzięki temu, iż od zarobku brutto odciągane są niewielkie kwoty, wtedy taka osoba „na rękę” dostaje więcej niż koleżanka czy kolega na normalną umowę o pracę. Od umowy o dzieło opłacany jest jedynie podatek dochodowy, dlatego też zarobki netto w stosunku do kwoty brutto są najwyższe. Jak wiadomo dla młodych liczy się każdy grosz, więc taka forma zarobku daje im możliwość na więcej kasy. Jeszcze co jest ważne w umowie zlecenie.
Jak sama nazwa mówi, pracodawca nam zleca wykonanie pracy. Zlecenie powinno trwać określony czas, np. dostaje zlecenie na wymalowanie całego budynku, przy czym pracodawca dał mi na to miesiąc czasu. Po tym miesiącu ja oddaje w pełni wymalowany budynek, pracodawca mi wynagrodzenie. Umowa dobiegła końca. Niestety w wielu przypadkach pracodawcy zatrudniają na umowy zlecenie, na okres jednego miesiąca, ale te umowy co miesiąc odnawiają. Wtedy mamy do czynienia jakby z wykonywaniem pracy w taki sposób jak na umowę o pracę, ale zatrudnienie mamy na zlecenie, np. praca w sklepie. Takie żerowanie na pracowniku jest niezgodne z prawem. Można wtedy sprawę oddać do sądu.
Poczynanie takich kroków przez szefostwo jest zrozumiałe. Z ich punktu widzenia taki pracownik jest dla nich bardziej opłacalny, wiążą się z nim niższe koszty. W takim razie jak można rozwiązać taką zleceniówkę? Umowę zlecenie można uznać za zakończona w momencie, gdy zostanie wykonane powierzone zadanie, bądź czynność, lub też, gdy jedna ze stron wypowie umowę. Zarówno zleceniodawca jak i zleceniobiorca bez żadnych konsekwencji może rozwiązać taką umowę.
Wtedy, zleceniodawca ma obowiązek oddania np. zaliczek na materiały w związku z powierzonym mu malowaniem budynku. W przypadku umowy o dzieło również można w każdej chwili umowę przerwać, nawet w trakcie trwania wykonywania dzieła. Wtedy zleceniodawca jest zobowiązany wypłacić określone w umowie wynagrodzenie, z możliwością pomniejszenia go o kwotę części nie dokończonej. Odstąpić od umowy o dzieło można również w przypadku opóźnienia w podjęciu wykonywania dzieła.
